معنی خاک گران - جستجوی لغت در جدول جو

خاک گران

لغت نامه دهخدا

(بِ چَ / چِ تَ)

دفن کردن. در خاک چیزی را پنهان کردن. بخاک سپردن. پوشانیدن بزیر خاک، در گور کردن. در قبر نهادن.
- امثال:
خدا پاکمان کند خاکمان کند.
فلانی دو سه شاه را خاک کرده، کنایه از اینکه دورۀ آنها را دیده.
، نابود کردن:
مترس از محبت که خاکت کند
که باقی شوی گر هلاکت کند.
سعدی (بوستان).
جان بزیر قدمت خاک توان کرد ولیک
گرد بر گوشۀ نعلین تو نتوان دیدن.
سعدی (طیبات).
، در اصطلاح کشتی گیران حریف را از سر پا بزمین انداختن و در زمین نشاندن

لغت نامه دهخدا

خاک راه

(کِ)

خاک و گرد متعلق براه. غبار. خاکی که بر لباس شخص بازگشت کرده از مسافرت می نشیند، رنج سفر. خستگی سفر: ’هنوز خاک راهش را پاک نکرده’، افتاده. بنده. کوچک: ’خاک راه او هستم’

لغت نامه دهخدا

خاک گون

(کِ گَ وَ)

رجوع به گون سفید شود

لغت نامه دهخدا

خوک چران

چرانندۀ خوک. شبان خوک. حافظ خوک، لقبی اهریمنی عیسویان را. (یادداشت مؤلف)

لغت نامه دهخدا

خواب گران

(خوا / خا بِ گِ)

خواب سنگین. خواب عمیق. (یادداشت مؤلف)

لغت نامه دهخدا

خشک گردن

(خُ گَ دَ)

سخت گردن و کسی که گردنش خم نشود. (ناظم الاطباء). اقصر. (یادداشت بخط مؤلف)

لغت نامه دهخدا

خاک گشتن

(بِ چَ / چِ نُ / نِ / نَ دَ)

خاک شدن. بصورت خاک درآمدن. بخاک تحول یافتن چنانکه جسد مرده پس از مدتها در زیر خاک ماندن:
خاک گشته، باد خاکش بیخته.
رودکی.
دیر و زود این شخص و شکل نازنین
خاک خواهد گشتن و خاکش غبار.
سعدی

لغت نامه دهخدا

خاک مراد

(کِ مُ)

کنایه از خاک زیارتگاه است که کام دل حاصل شود. (آنندراج) :
خط رویش چراغ دیدۀ شب زنده داران شد
غبار خط او خاک مراد خاکساران شد.
صائب (از آنندراج).
دیدم غبار خط تو حوری نژاد را
صد شکر یافتم پی خاک مراد را.
؟ (از آنندراج).
نیست در روی زمین جز آستان دولتش
هست اگر خاک مرادی در بساط روزگار.
(در مدح شاه عباس از آنندراج).
جز آستان خرابات نیست خاک مراد
خوشا کسی که از این آستان برون نرود.
؟ (از آنندراج)

لغت نامه دهخدا

خاک مردان

(مَ)

دهی است از دهستان ولدیان بخش حومه شهرستان خوی. واقع در 21 هزارگزی جنوب خاوری خوی و 4 هزارگزی خاورارابه رو سید حاجین نجوی. ناحیه ای است دره ای و کوهستانی با آب و هوای معتدل و سالم و 299 تن سکنه که مذهبشان شیعه و زبانشان ترکی است. آب این محل از چشمه ورودخانه و محصول آن غلات و حبوبات است. شغل اهالی زراعت و گله داری و صنایع آنجا دستی و جاجیم بافی است. راهش مالرو میباشد. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 4)

لغت نامه دهخدا

خاک دلان

(دِ)

جمع واژۀ خاک دل. تیره دلان. کنایه ازکافران و جاهلان و فاسقان و فاجران و مفسدان باشد

لغت نامه دهخدا

بار گران

(رِ گِ)

ثقل. (منتهی الارب). بار سنگین. وقر. (ترجمان القرآن) :
شتروار بار گران دو هزار
پسندیده باژ ازدر کارزار.
فردوسی.
، فروکش شدن. (غیاث). محل فروکش کردن، مقام گزیدن. (غیاث). رجوع به بارانداز شود

لغت نامه دهخدا

چاک ران

(کِ)

کنایه است از فرج. (آنندراج) (غیاث). فرج. (ناظم الاطباء) :
شکر گوئید ای سپاه و چاکران
رسته اید از شهوت و از چاک ران.
مولوی.
، کنایه است از دبر. (آنندراج) (غیاث). دبر. (ناظم الاطبا)

لغت نامه دهخدا